Torakçılar ya da Torlukçular: Binlerce yıl öncesinin teknolojisiyle odun kömürü imalatı Türkiye’de hala sürüyor.
Bir torak (torluk) ya da 2,5-3 m. yüksekliğinde koni biçimli bir odun yığınına verilen ad olarak biliniyor. Bu yığını meydana getirmenin amacı odun kömürü elde etmek.
Öncelikle kömür yapımına uygun ağaçların seçilmesi ve kesimi ya da temini gerekli. Hangi ağaçlar mı? Öncelikle meşe, kayın, gürgen, dişbudak, karaağaç ve huş gibi sert dokulu ağaçların seçilmiş olması gerekiyor.
Tarih öncesi çağlardan bu yana odun kömürü yapılıyor. Günümüzde doğal mangal kömürü üçüncü dünya ülkelerinde kullanılıyor. Uygar dünyada mangal kömürü kullanımı ormanlara verdiği zarar düşünülerek yasaklanmış. Mangallarda suni kömür kullanılıyor. Bir tür petrol türevi de denebilir.
Türkiyede özellikle orman köylülerinin kaçak olarak imal ettikleri kömürler piyasada bol miktarda bulunuyor.
Odunlar .23 ayrı işlemden geçtikten sonra kömür haline geliyor;kesim, budama, kümbet yapma, çeltik sapı ya da samanla örtme, toprak örtme, dolma, besleme, soğutma, eleme ve yıkama..
Torlukçuluk ya da Torlakçılık babadan kalma yöntemlerle kırsal kesimde gizli olarak yapılıyor. Bazı yerlerde orman işletmelerinin denetimi altında imalat yapıldığı da var.
Torlukçuların bu işe yönelmesinde aşiret yapısı belirleyici oluyor. Bizim gördüğümüz Mardinli bir Kürt aşiretinin otuz kadar mensubu idi.
Yoğun karbon monoksit gazı altında yaşamlarını hiçe sayarak üç beş kuruşa çalışan fakir insanlar ve çocukları. Onların bu zehirli gazı teneffüs ederek çalışmaları doğrusu çok üzücü. Etrafta küçük çocuklar dolaşıyor. Çelimsiz ve hasta görünümlü çocuklar.
21. yüzyılda böylesine bir yaşamı sürdüren insanların fotoğrafını çekmek üzüntü verici.
Bu insanlar zehirlendiklerinin farkındalar.
Ama neye yarar? Fakirler, çaresizler ve canlarını hiçe sayıyorlar.