Bugün Hıristiyan Doğu Kilisesinin İsa’nın doğumunu ve Ürdün nehrinde vaftiz edilişini kutladıkları gün.
” Epifani” ya da “Ta Fota” olarak da adlandırılıyor. Teolojik olarak bariz farklılıklar taşıyan iki kilise, Doğu ve Batı kiliseleri İsa’nın doğum günü konusunda aynı düşünmüyorlar. Batı kilisesi Noel’i “Mithra” geleneğine yaklaştırarak 24 Aralık ‘da kutlarken, Doğu Kilisesi 6 Ocak gününü doğum ve vaftiz günü olarak kutluyor.
Her yıl Fener Rum patrikhanesinde ve diğer İstanbul Ortadoks Kiliselerinde doğum günü münasebetiyle ayin düzenleniyor. Ayin sonrasında en yakın suya (Haliç, Fener İskelesi) ‘ne toplu halde yürünerek denize haç atma, yani İsa’nın ürdün nehrinde vaftiz edilişi töreni alegorik olarak icra ediliyor.
Buz gibi soğukta Haliç’in buz gibi sularına kendilerini atan gençlerin çoğu Yunanistan’dan geliyor. Bu yıl haç’ı denizden çıkaran genç Selanikli. Her yıl onlarca otöbüs dolusu Yunanlı Hıristiyan bu töreni izlemeye geliyor. İki bin yıldır bu topraklarda yerel bir kültürel olay gibi kutlanan bu bayramın cemaatinin de Yunanistan’dan taşıma Hıristiyanlar olduğunu söylemek mümkün.
Yaklaşık yüz kişilik bir polis ordusu ve onlarca TV kamerasının izlediği törene Fatih Belediyesi yetkililerinden acaba katılım var mı? Bir destek var mı? Bilmiyoruz. Öte yandan törenin yapıldığı iskelenin sivri betonlarına çarpan ve yaralanan gençlere ilk yardım yapacak tek bir hemşire bile yok. Soğuk altında titreyerek saatlerce bekleyen seyircilere bir bardak çay ikram edecek bir sponsor da yok.
Töreni izlerken Anadolu’nun dört bir yanında yıkılmaya terk edilmiş tarihi eserleri hatırlıyorum. Bu folklorik olay da bir yerde kamusal alanda ölüme terk edilmiş durumda. Samatya’da , Fener’de ,Yeniköy’de ve Yeşilköy’de sayıları artık bin civarında kalan cemaatle daha ne kadar sürebilir ki bu gelenek?