Dekadrahmi normal sikkelerden on kat daha ağır olan sikkeye verilen addır. Antik çağda ağırlığı 43 gram olarak ölçülen bu sikkeler belirli bir nedenle özel olarak dökülmüşlerdir. Günümüzde Elmalı hazineleri olarak bilinen sikkelerin ilginç bir hikayesi vardır. Perslere karşı mücadele etmeye karar veren Anadolu şehir devletleri güçlerini bir araya getirerek on dört şehir devletinin gümüş sikkelerini savaş için harcamışlardır.
Bu dönemin adı , Attika Delos birliği olarak geçmektedir.
Yukarıda görülen baykuş heykeli Atina şehir devletinin sikkesidir. Bir yüzünde Athena’nın miğferli başı diğer yüzünde de kanatları açık baykuş kabartması bulunmaktadır. Milattan önce altı yüz yıllarında Perslerin Anadoluya düzenledikleri akınların ardı arkası kesilmiyordu. Nihayet M.Ö. 545 yılında Harpagalos kumandasındaki pers ordusu tüm Anadoluyu boydan boya işgal ederek Likya şehirlerinin kapılarına dayandı. Kanlı savaşlar oldu. Binlerce insan öldü. Sonunda Harpagalos demokrasiyle idare edilen Likya şehirlerini birer birer işgal etti. Xanthos halkının nasıl direndiğini Heredot şiirsel bir dille anlatır.
Talihsiz şehir Xanthos Pers itilasından sonra Arap istilasına kadar geçen sürede felaketler birbirini kovalar. Likya Cumhuriyetine başkentlik yapan şehir tamamiyle terk edilir: Bugün Xanthos, Fethiye – Kaş yolu üzerinde, Fethiye’ye 55 km uzaklıktadır. Kınık Köyü’nün yakınında Eşen Çayı’nın ayırdığı Muğla – Antalya il sınırı üzerindedir. Kınık Köyü’nün hemen yanından Xanthos harabelerine çıkan yola sapılır.
Her ne kadar burada kazı yapan arkeologlar tarafından talan edilmiş olsa da şehir harabeleri orada keşfedilmeyi bekleyen tüm gizemleriyle meraklıları beklemektedir. 1838 yılında bölgede kazı yapan İngiliz Charles Fellows kazılara başlayarak şehrin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Fellows tüm kabartma ve mimari öğeleri Patara limanına yanaşan bir İngiliz gemisine yükleyerek kaçırmıştır. Bugün British Museum’da Likya salonu bu eserlerle doludur.
Kaynak: ELMALI SİKKELERİNİN ÖNEMİ ,Mehmet YALÇINKAYA : http://akademikbakis.org/29/19.htm